Speciaal voor oudere migranten en hun geliefden
Datum: Woensdag 2 april 2025
Locatie: Assadaaka Community, Polderweg 300, 1093 KP Amsterdam
Organisatie: Assadaaka Community i.s.m. de Nederlandse Vereniging voor Autisme

________________________________________
Inleiding: Een urgente maar onderbelichte thematiek
Op woensdag 2 april 2025 vond bij Assadaaka Community in Amsterdam-Oost een themabijeenkomst plaats die in vele opzichten als uniek en baanbrekend kan worden beschouwd. Onder de titel “55+ Ouderen met Autisme” kwamen betrokkenen uit diverse migrantengemeenschappen samen voor een middag vol informatie, ontmoeting en open gesprek.

De bijeenkomst was georganiseerd door Assadaaka Community, in samenwerking met de Nederlandse Vereniging voor Autisme , en richtte zich op een doelgroep die in het publieke en professionele discours over autisme vaak buiten beeld blijft: oudere migranten met (vermoedelijk) autisme, en hun naasten.

Autisme bij ouderen is nog altijd een onderbelicht thema. Binnen migrantengemeenschappen speelt bovendien het extra vraagstuk van culturele (mis)interpretaties, taalbarrières en een historisch gebrek aan erkenning binnen zorg- en ondersteuningssystemen. Hierdoor blijven veel oudere mensen ongediagnosticeerd en onbegrepen, met alle sociale en psychische gevolgen van dien. Deze bijeenkomst was bedoeld om hier op respectvolle en toegankelijke wijze verandering in te brengen.
________________________________________
Ontvangst: Warm welkom en veilige sfeer
De deuren van de locatie gingen om 14:00 uur open. Bezoekers, afkomstig uit verschillende stadsdelen en culturele achtergronden, werden hartelijk ontvangen door de vrijwilligers van Assadaaka. De geur van verse koffie en muntthee vulde de ruimte en er heerste vanaf het begin een sfeer van openheid en laagdrempeligheid. Veel bezoekers kenden elkaar van eerdere activiteiten, anderen kwamen voor het eerst. De gemeenschappelijke interesse in het onderwerp zorgde meteen voor verbinding.

Deze informele ontvangst speelde een cruciale rol in het creëren van een veilige context, waarin deelnemers zich vrij voelden om persoonlijke ervaringen te delen — een essentieel uitgangspunt bij gesprekken over autisme, zeker wanneer het om kwetsbare groepen gaat.
________________________________________
Opening: Een stem geven aan onzichtbare ervaringen
De bijeenkomst werd om 14:30 uur officieel geopend door een vertegenwoordiger van Assadaaka Community. In de inleiding werd benadrukt hoe belangrijk het is om bewustzijn te creëren rondom autisme op latere leeftijd, met speciale aandacht voor culturele diversiteit. De spreker benoemde hoe het stereotype beeld van autisme — vaak gebaseerd op jonge kinderen of witte mannen — niet aansluit bij de werkelijkheid van velen, en zeker niet bij oudere migranten die hun hele leven lang “anders” zijn geweest zonder duidelijke verklaring of diagnose.

Ook werd stilgestaan bij de uitdagingen waarmee oudere migranten te maken krijgen: gebrekkige toegang tot zorg, een taboe op psychische kwetsbaarheid in de gemeenschap, en het ontbreken van culturele sensitiviteit in de reguliere hulpverlening. De bijeenkomst werd aangekondigd als een plek waar informatie en herkenning samenkomen — een plek van luisteren, leren en delen.
________________________________________
Levensverhaal: Mevrouw J. De Leeuw over laat gediagnosticeerd autisme
Vervolgens nam gastspreker mevrouw J. De Leeuw het woord. In een indrukwekkende, persoonlijke voordracht deelde zij haar levensverhaal. Ze vertelde hoe ze jarenlang worstelde met gevoelens van verwarring, sociale overbelasting, en het voortdurend moeten aanpassen aan verwachtingen die niet bij haar pasten. Pas op haar 65ste kreeg ze de diagnose autisme. Die late diagnose betekende voor haar zowel erkenning als bevrijding: eindelijk vielen de puzzelstukjes op hun plek.

Haar verhaal raakte aan universele thema’s zoals eenzaamheid, zelfinzicht, en de zoektocht naar begrip — thema’s die door velen in de zaal werden herkend. De manier waarop zij haar ervaringen deelde — kwetsbaar, krachtig en zonder opsmuk — maakte diepe indruk. Ook vertelde ze over de obstakels die ze tegenkwam binnen het zorgsysteem, de rol van gender, en het gebrek aan kennis bij hulpverleners over hoe autisme zich kan manifesteren bij vrouwen en ouderen.
________________________________________
Interactief gesprek: Herkenning, vragen en culturele perspectieven
Na het verhaal van mevrouw De Leeuw volgde een interactieve gespreksronde waarin bezoekers vragen konden stellen en hun eigen ervaringen mochten delen. De reacties waren openhartig en oprecht. Een deelnemer vertelde over haar moeder, die al haar hele leven ‘moeilijk contact maakt’ en nu op leeftijd steeds verder in zichzelf keert. Een ander deelde hoe hij zich jarenlang “anders” had gevoeld binnen zijn familie en gemeenschap, maar nooit had gedacht aan autisme. Voor velen was het de eerste keer dat ze in contact kwamen met deze informatie.

Er werd uitgebreid stilgestaan bij de culturele aspecten van autisme: hoe gedrag binnen de ene cultuur als normaal wordt beschouwd, maar in een andere context juist als afwijkend wordt gezien. Dit maakte duidelijk hoe belangrijk het is dat diagnoses niet alleen medisch, maar ook cultureel sensitief benaderd worden. De aanwezige professionals kregen waardevolle inzichten mee over de noodzaak van maatwerk en empathie in de benadering van ouderen uit diverse achtergronden.
________________________________________
Afsluiting: Hoop, erkenning en vervolgstappen
De bijeenkomst werd rond 16:30 uur afgerond met een woord van dank aan alle aanwezigen, in het bijzonder aan mevrouw De Leeuw voor haar moedige bijdrage. De organisatoren benadrukten het belang van dit soort ontmoetingen en kondigden aan dat er vervolgactiviteiten gepland worden waarin dit thema verder uitgediept zal worden. Er was gelegenheid om na te praten, informatiebrochures mee te nemen en contact te leggen met hulporganisaties.

Veel deelnemers gaven aan met een gevoel van opluchting en herkenning naar huis te gaan. Er werd gesproken over een nieuw begin, over “eindelijk woorden hebben” voor wat jarenlang onbegrepen bleef. Voor sommigen was de bijeenkomst zelfs aanleiding om verdere stappen te zetten richting diagnose of begeleiding.
________________________________________
Conclusie: Een noodzakelijke en geslaagde eerste stap
De themabijeenkomst “55+ Ouderen met Autisme” heeft op integere en impactvolle wijze bijgedragen aan meer bewustzijn, erkenning en begrip voor autisme bij ouderen binnen migrantengemeenschappen. Het gaf deelnemers de kans om zich gehoord en gezien te voelen, om ervaringen uit te wisselen, en om samen na te denken over een meer inclusieve benadering van ouderenzorg en autismehulpverlening.

Het succes van deze middag laat zien dat er grote behoefte is aan dit soort kleinschalige, toegankelijke bijeenkomsten die cultuur en zorg met elkaar verbinden. Een vervolgstap zou kunnen zijn om dit soort bijeenkomsten structureel aan te bieden in andere wijken en steden, en om ook professionals in de ouderenzorg en GGZ actief te betrekken bij deze dialoog.
________________________________________
Met dank aan:
• De Assadaaka Community
• De Nederlandse Vereniging voor Autisme
• Mevrouw J. De Leeuw
• Alle aanwezige deelnemers, vrijwilligers en ondersteuners
Samen bouwen we aan een samenleving waarin iedereen gezien wordt — op elke leeftijd, in elke taal, met elk verhaal.